آیا انسان ـ که بعد از مرگ، روح از بدنش خارج می شود ـ قادر است با انسان هاى زنده در این دنیا ارتباط بر قرار کند؟
آیات متعدد در قرآن مجید است که از مرگ به «توفى» (دریافت تام و تمام) تعبیر می کند که اشاره لطیفى به مسئله بقاى روح دارد؛ از جمله: سوره هاى، نساء، 97؛ انعام، 61؛ نحل، 27، 32 و 70؛ یونس، 46 و 104؛ رعد، 40؛ غافر 77 و 67؛ انفال، 50؛ اعراف، 37؛ حج، 5؛ زمر، 42 ـ و … ؛ بنابراین با توجه به این آیات، روشن می شود که روح، باقى، مستقل و مجرد از مادّه است.
علما و دانشمندان چندین قرن است که پژوهش هاى علمی و آزمایش هاى عملى زیادى را درباره روح انجام داده اند؛ از جمله می گویند: ارواح آزادند و در صورت فراهم بودن بعضى شرایط مخصوص، می توانند با زندگان تماس برقرار کنند؛ پس مسئله بقاى روح پس از مرگ، امرى مسلم است که امروزه از طرف دانشمندان و فلاسفه شرق و غرب مورد تأیید قرار گرفته و بزرگان اسلام نیز با دلایل روشن، این امر را ثابت کرده اند.[6] و آیات 17 آل عمران و 26 یس نیز بر ارتباط ارواح با انسان هاى زنده در این دنیا دلالت دارد.
گرچه بسیارى از کسانى که ادعاى ارتباط با عالم ارواح دارند، دروغ می گویند و یا گرفتار تخیل و پندارند، ولى طبق تحقیقات، اثبات شده است که ارتباط با عالم ارواح امرى ممکن است واین امر، براى جمعى از آگاهان، به تجربه ثابت شده که در تماس با ارواح، حقایقى را درک کرده اند و این خود، دلیل روشنى بر اثبات جهان برزخ و واقعیت آن است و نشان می دهد که بعد از عالم دنیا و مرگ جسم، و قبل از برپا شدن قیامت جهان دیگرى وجود دارد.[7]
—————
[6] ر.ک: احمد زمردیان، حقیقت روح، ص 47 و 90 ـ 97.
[7] ر.ک: تفسیر نمونه، ج 14، ص 321؛ بحارالأنوار، ج 5، ص 241 و ج 58، ص 35 و 148.