متن و ترجمه سوره دخان – مکارم شیرازی

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان

حم ﴿۱﴾
حم. (۱)

وَالْکِتَابِ الْمُبِینِ ﴿۲﴾
سوگند به این کتاب آشکار. (۲)

إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ إِنَّا کُنَّا مُنْذِرِینَ ﴿۳﴾
که ما آنرا در شبی پربرکت نازل کردیم، ما همواره انذار کننده بوده‏ ایم. (۳)

فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ ﴿۴﴾
در آن شب که هر امری بر طبق حکمت خداوند تنظیم می‏گردد. (۴)

أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا کُنَّا مُرْسِلِینَ ﴿۵﴾
فرمانی بود از ناحیه ما، ما (محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) را) فرستادیم. (۵)

رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿۶﴾
اینها همه بخاطر رحمتی است از سوی پروردگارت که او شنونده و داناست. (۶)

رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا إِنْ کُنْتُمْ مُوقِنِینَ ﴿۷﴾
پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان آنهاست، اگر اهل یقین هستید. (۷)

لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ رَبُّکُمْ وَرَبُّ آبَائِکُمُ الْأَوَّلِینَ ﴿۸﴾
هیچ معبودی جز او نیست، زنده می‏کند و میمیراند، پروردگار شما و پروردگار پدران نخستین شماست. (۸)

بَلْ هُمْ فِی شَکٍّ یَلْعَبُونَ ﴿۹﴾
ولی آنها در شکند و (با حقایق) بازی می‏کنند. (۹)

فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّمَاءُ بِدُخَانٍ مُبِینٍ ﴿۱۰﴾
منتظر روزی باش که آسمان دود آشکاری پدید آورد. (۱۰)

یَغْشَى النَّاسَ هَذَا عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۱۱﴾
همه مردم را فرا می‏گیرد، این عذاب دردناکی است. (۱۱)

رَبَّنَا اکْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ إِنَّا مُؤْمِنُونَ ﴿۱۲﴾
می گویند پروردگارا! عذاب را از ما برطرف کن که ایمان می‏آوریم (۱۲)

أَنَّى لَهُمُ الذِّکْرَى وَقَدْ جَاءَهُمْ رَسُولٌ مُبِینٌ ﴿۱۳﴾
چگونه و از کجا متذکر می‏شوند با اینکه رسول آشکار (با معجزات و منطق روشن) به سراغ آنها آمد؟ (۱۳)

ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ ﴿۱۴﴾
سپس از او رویگردان شدند و گفتند: دیوانه‏ ای است که دیگران به او تعلیم می‏دهند! (۱۴)

إِنَّا کَاشِفُو الْعَذَابِ قَلِیلًا إِنَّکُمْ عَائِدُونَ ﴿۱۵﴾
ما کمی عذاب را برطرف می‏سازیم ولی باز به کارهای خود برمی گردید! (۱۵)

یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْکُبْرَى إِنَّا مُنْتَقِمُونَ ﴿۱۶﴾
ما از آنها انتقام می‏گیریم در آن روز که آنها را با قدرت خواهیم گرفت، آری ما از آنها انتقام می‏گیریم. (۱۶)

وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَاءَهُمْ رَسُولٌ کَرِیمٌ ﴿۱۷﴾
ما قبل از اینها قوم فرعون را آزمودیم و رسول بزرگواری به سراغ آنها آمد. (۱۷)

أَنْ أَدُّوا إِلَیَّ عِبَادَ اللَّهِ إِنِّی لَکُمْ رَسُولٌ أَمِینٌ ﴿۱۸﴾
که ای بندگان خدا آنچه را به شما دستور داده است انجام دهید و در برابر من تسلیم شوید که من فرستاده امینی برای شما هستم (۱۸)

وَأَنْ لَا تَعْلُوا عَلَى اللَّهِ إِنِّی آتِیکُمْ بِسُلْطَانٍ مُبِینٍ ﴿۱۹﴾
و در برابر خداوند تکبر نورزید که من برای شما دلیل روشنی آورده‏ ام. (۱۹)

وَإِنِّی عُذْتُ بِرَبِّی وَرَبِّکُمْ أَنْ تَرْجُمُونِ ﴿۲۰﴾
و من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه می‏برم از اینکه مرا متهم (یا سنگسار) کنید. (۲۰)

وَإِنْ لَمْ تُؤْمِنُوا لِی فَاعْتَزِلُونِ ﴿۲۱﴾
و اگر به من ایمان نمی‏آورید لااقل از من کناره گیری کنید (و مانع ایمان آوردن مردم نشوید). (۲۱)

فَدَعَا رَبَّهُ أَنَّ هَؤُلَاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ ﴿۲۲﴾
(موسی) به پیشگاه پروردگارش عرضه داشت که اینها قومی مجرمند. (۲۲)

فَأَسْرِ بِعِبَادِی لَیْلًا إِنَّکُمْ مُتَّبَعُونَ ﴿۲۳﴾
(به او دستور داده شد) بندگان مرا شبانه حرکت ده که آنها به تعقیب شما می‏آیند. (۲۳)

وَاتْرُکِ الْبَحْرَ رَهْوًا إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ ﴿۲۴﴾
(هنگامی که از دریا گذشتید) دریا را آرام و گشاده بگذار که آنها لشکر غرق شده‏ ای خواهند بود. (۲۴)

کَمْ تَرَکُوا مِنْ جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿۲۵﴾
چه بسیار باغها و چشمه‏ ها که از خود به جای گذاشتند. (۲۵)

وَزُرُوعٍ وَمَقَامٍ کَرِیمٍ ﴿۲۶﴾
و زراعتها و قصرهای جالب و گرانقیمت! (۲۶)

وَنَعْمَةٍ کَانُوا فِیهَا فَاکِهِینَ ﴿۲۷﴾
و نعمتهای فراوان دیگر که در آن متنعم بودند. (۲۷)

کَذَلِکَ وَأَوْرَثْنَاهَا قَوْمًا آخَرِینَ ﴿۲۸﴾
اینچنین بود ماجرای آنها و ما اینها را میراث برای اقوام دیگر قرار دادیم. (۲۸)

فَمَا بَکَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ وَمَا کَانُوا مُنْظَرِینَ ﴿۲۹﴾
نه آسمان بر آنها گریست و نه زمین و نه به آنها مهلتی داده شد. (۲۹)

وَلَقَدْ نَجَّیْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِینِ ﴿۳۰﴾
ما بنی اسرائیل را از عذاب ذلتبار نجات بخشیدیم. (۳۰)

مِنْ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ کَانَ عَالِیًا مِنَ الْمُسْرِفِینَ ﴿۳۱﴾
از فرعون، که مردی متکبر و از اسرافکاران بود. (۳۱)

وَلَقَدِ اخْتَرْنَاهُمْ عَلَى عِلْمٍ عَلَى الْعَالَمِینَ ﴿۳۲﴾
ما آنها را با علم خویش بر جهانیان برگزیدیم و برتری دادیم. (۳۲)

وَآتَیْنَاهُمْ مِنَ الْآیَاتِ مَا فِیهِ بَلَاءٌ مُبِینٌ ﴿۳۳﴾
و آیاتی (از قدرت خویش) به آنها دادیم که آزمایش ‍ آشکاری در آن بود (ولی آنها کفران کردند و مجازات شدند). (۳۳)

إِنَّ هَؤُلَاءِ لَیَقُولُونَ ﴿۳۴﴾
اینها (مشرکان) می‏گویند: (۳۴)

إِنْ هِیَ إِلَّا مَوْتَتُنَا الْأُولَى وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِینَ ﴿۳۵﴾
مرگ ما جز همان مرگ اول نیست (و هرگز زنده نخواهیم شد) (۳۵)

فَأْتُوا بِآبَائِنَا إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿۳۶﴾
اگر راست میگوئید پدران ما را زنده کنید (تا گواهی دهند) (۳۶)

أَهُمْ خَیْرٌ أَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ وَالَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ أَهْلَکْنَاهُمْ إِنَّهُمْ کَانُوا مُجْرِمِینَ ﴿۳۷﴾
آیا آنها بهترند یا قوم تبع و کسانی که پیش از آنان بودند؟ ما آنها را هلاک کردیم چرا که مجرم بودند. (۳۷)

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ ﴿۳۸﴾
ما آسمانها و زمین و آنچه در میان این دو است بیهدف نیافریدیم. (۳۸)

مَا خَلَقْنَاهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۳۹﴾
ما آن دو را فقط به حق آفریدیم، ولی اکثر آنها نمی‏دانند. (۳۹)

إِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ مِیقَاتُهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿۴۰﴾
روز جدائی (حق از باطل) وعدهگاه همه آنهاست. (۴۰)

یَوْمَ لَا یُغْنِی مَوْلًى عَنْ مَوْلًى شَیْئًا وَلَا هُمْ یُنْصَرُونَ ﴿۴۱﴾
روزی که هیچ دوستی کمترین کمکی به دوستش نمی‏کند و از هیچ سو یاری نمی‏شوند. (۴۱)

إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿۴۲﴾
مگر کسی که خدا او را مورد رحمت قرار داده، و او عزیز و رحیم است. (۴۲)

إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُّومِ ﴿۴۳﴾
درخت زقوم… (۴۳)

طَعَامُ الْأَثِیمِ ﴿۴۴﴾
غذای گنهکاران است. (۴۴)

کَالْمُهْلِ یَغْلِی فِی الْبُطُونِ ﴿۴۵﴾
همانند فلز گداخته در شکمها می‏جوشد. (۴۵)

کَغَلْیِ الْحَمِیمِ ﴿۴۶﴾
جوششی همچون آب سوزان. (۴۶)

خُذُوهُ فَاعْتِلُوهُ إِلَى سَوَاءِ الْجَحِیمِ ﴿۴۷﴾
این کافر مجرم را بگیرید و به میان دوزخ پرتابش کنید. (۴۷)

ثُمَّ صُبُّوا فَوْقَ رَأْسِهِ مِنْ عَذَابِ الْحَمِیمِ ﴿۴۸﴾
سپس بر سر او از عذاب سوزان بریزید! (۴۸)

ذُقْ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْکَرِیمُ ﴿۴۹﴾
(به او گفته می‏شود) بچش که (به پندار خود) بسیار قدرتمند و محترم بودی! (۴۹)

إِنَّ هَذَا مَا کُنْتُمْ بِهِ تَمْتَرُونَ ﴿۵۰﴾
این همان چیزی است که پیوسته در آن تردید می‏کردید. (۵۰)

إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی مَقَامٍ أَمِینٍ ﴿۵۱﴾
پرهیزکاران در جایگاه امن و امانی هستند. (۵۱)

فِی جَنَّاتٍ وَعُیُونٍ ﴿۵۲﴾
در میان باغها و چشمه‏ ها. (۵۲)

یَلْبَسُونَ مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَقَابِلِینَ ﴿۵۳﴾
آنها لباسهائی از حریر نازک و ضخیم می‏پوشند، و در مقابل یکدیگر می‏نشینند. (۵۳)

کَذَلِکَ وَزَوَّجْنَاهُمْ بِحُورٍ عِینٍ ﴿۵۴﴾
اینچنینند بهشتیان، و آنها را با حور العین تزویج می‏کنیم. (۵۴)

یَدْعُونَ فِیهَا بِکُلِّ فَاکِهَةٍ آمِنِینَ ﴿۵۵﴾
آنها هر نوع میوه‏ ای را بخواهند در اختیارشان قرار می‏گیرد، و در نهایت امنیت به سر می‏برند. (۵۵)

لَا یَذُوقُونَ فِیهَا الْمَوْتَ إِلَّا الْمَوْتَةَ الْأُولَى وَوَقَاهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ ﴿۵۶﴾
هرگز مرگی جز همان مرگ اول (که در دنیا چشیده‏ اند) نخواهند چشید و خداوند آنها را از عذاب دوزخ حفظ می‏کند. (۵۶)

فَضْلًا مِنْ رَبِّکَ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ﴿۵۷﴾
این فضل و بخششی است از سوی پروردگارت، و این پیروزی بزرگی است. (۵۷)

فَإِنَّمَا یَسَّرْنَاهُ بِلِسَانِکَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿۵۸﴾
ما آن (قرآن) را بر زبان تو آسان ساختیم تا متذکر شوند. (۵۸)

فَارْتَقِبْ إِنَّهُمْ مُرْتَقِبُونَ ﴿۵۹﴾
(اما اگر پذیرا نشدند) منتظر باش آنها نیز منتظرند (تو منتظر پیروزی الهی و آنها منتظر عذاب و شکست باشند). (۵۹)