فضیلت در باب شمرده و هموار خواندن قرآن

فضیلت در باب شمرده و هموار خواندن قرآن با آواز خوش

1- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ وَاصِلِ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سُلَیْمَانَ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ الله ع عَنْ قَوْلِ الله عَزَّوَجَلَّ وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ص بَیِّنْهُ تِبْیَاناً وَ لَا تَهُذه هَذَّ الشِّعْرِ وَ لَا تَنْثُرْهُ نَثْرَ الرَّمْلِ وَ لَکِنْ أَفْزِعُوا قُلُوبَکُمُ الْقَاسِیَهَ وَ لَا یَکُنْ هَمُّ أَحَدِکُمْ آخِرَ السُّورَهِ
عبدالله بن سلیمان گوید: از حضرت صادق (ع) پرسیدم از گفتار خداى عزوجل (که فرماید) ((و رتل القرآن ترتیلا)) فرمود: امیرالمؤ منین صلوات الله علیه فرموده : یعنى او را خوب بیان کن و همانند شعر آنرا بشتاب مخوان، و مانند ریک (هنگام خواندن) آنرا پراکنده مساز، ولى دلهاى سخت خود را بوسیله آن به بیم و هراس افکنید، و همت شما این نباشد که سوره را بآخر رساند (یعنى همت خود را در تدبر و تاءمل در آیات و بکار بستن و عمل کردن آنها قرار دهید نه باینکه سوره را بآخر رسانید). (اصول کافى جلد 4 صفحه : 418 روایه: 1)

2- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ إِنَّ الْقُرْآنَ نَزَلَ بِالْحُزْنِ فَاقْرَءُوهُ بِالْحُزْنِ
حضرت صادق (ع( فرمود: قرآن را براى اندوه (و تاءثر در نفوس مردمان( نازل شده پس آنرا با آواز حزین بخوانید.)اصول کافى جلد 4 صفحه:418 روایه : 2)
3- عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ الْأَحْمَرِ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ قَالَ رَسُولُ الله ص اقْرَءُوا الْقُرْآنَ بِأَلْحَانِ الْعَرَبِ وَ أَصْوَاتِهَا وَ إِیَّاکُمْ وَ لُحُونَ أَهْلِ الْفِسْقِ وَ أَهْلِ الْکَبَائِرِ فَإِنه سَیَجِی ءُ مِنْ بَعْدِی أَقْوَامٌ یُرَجِّعُونَ الْقُرْآنَ تَرْجِیعَ الْغِنَاءِ وَ النَّوْحِ وَ الرهبَانِیَّهِ لَا یَجُوزُ تَرَاقِیَهُمْ قُلُوبُهُمْ مَقْلُوبَهٌ وَ قُلُوبُ مَنْ یُعْجِبُهُ شَأْنُهُمْ
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا (ص( فرمود: قرآن را با لحنها و آواز عرب بخوانید، و از لحن فاسقان و گنهکاران دورى کنید، زیرا پس از من مردمانى بیایند که قرآن را در گلو بچرخانند، مانند خوانندگى و نوحه خوانى و خواندن کشیشان، که از گلوى آنها نگذرد (یعنى مقبول درگاه خداوند واقع نگردد از مجلسى (ره) دلهاى ایشان وارونه است، و هر که از آنها خوشش آید نیز دلش وارونه است. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 419 روایه : 3)

4- عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَنِ بْنِ شَمُّونٍ قَالَ حَدَّثَنِی عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ النَّوْفَلِیُّ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ ذَکَرْتُ الصَّوْتَ عِنْدَهُ فَقَالَ إِنَّ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ ع کَانَ یَقْرَأُ فَرُبَّمَا مَرَّ بِهِ الْمَارُّ فَصَعِقَ مِنْ حُسْنِ صَوْتِهِ وَ إِنَّ الْإِمَامَ لَوْ أَظْهَرَ مِنْ ذَلِکَ شَیْئاً لَمَا احْتَمَلَهُ النَّاسُ مِنْ حُسْنِهِ قُلْتُ وَ لَمْ یَکُنْ رَسُولُ الله ص یُصَلِّی بِالنَّاسِ وَ یَرْفَعُ صَوْتَهُ بِالْقُرْآنِ فَقَالَ إِنَّ رَسُولَ الله ص کَانَ یُحَمِّلُ النَّاسَ مِنْ خَلْفِهِ مَا یُطِیقُونَ
على بن محمد نوفیلى گوید: نزد حضرت ابى الحسن علیه السلام از آواز خواندن یاد کردم فرمود: همانا على بن الحسین علیهماالسلام قرآن میخواند و چه بسا کسانى بر آن حضرت می گذشتند و از آواز خوش او مدهوش می شدند، و اگر راستى امام چیزى از آواز خوشش آشکار کند مردم تاب شنیدن آنرا ندارند، عرضکردم : مگر نبود که رسول خدا (ص( با مردم نماز (جماعت( میخواند و آوازش را بخواندن بلند می کرد؟ فرمود: رسول خدا (ص( باندازه تحمل و طاقت آنان که پشت سرش بودند آوازش را بلند می کرد. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 419 روایه : 4)
5- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ سُلَیْمٍ الْفَرَّاءِ عَمَّنْ أَخْبَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ أَعْرِبِ الْقُرْآنَ فَإِنه عَرَبِیٌّ
حضرت صادق (ع) فرمود: قرآن را با اعراب بخوانید زیرا که قرآن عربى است. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 419 روایه : 5)
شرح :
فیض (ره) گوید: یعنى فصیح بخوانید و از غلط آنرا بر کنار کنید، و مجلسى (ره( گوید: گفته شده : یعنى بلحنهاى عرب بخوانید باینکه محسنات قرائت از تفخیم و ترقیق و ادغام و چیزهاى دیگر را در آن بکار برید.
6- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ إِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ أَوْحَى إِلَى مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ ع إِذَا وَقَفْتَ بَیْنَ یَدَیَّ فَقِفْ مَوْقِفَ الذَّلِیلِ الْفَقِیرِ وَ إِذَا قَرَأْتَ التَّوْرَاهَ فَأَسْمِعْنِیهَا بِصَوْتٍ حَزِینٍ
امام صادق علیه السلام فرمود: خداى عزوجل بموسى بن عمران علیه السلام وحى فرمود: که هرگاه برابر من ایستادى چون شخص زبون و نیازمندى بایست، و هرگاه تورات می خوانى بآواز حزین بخوان. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 419 روایه : 6)
7- عَنْهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ قَالَ رَسُولُ الله ص لَمْ یُعْطَ أُمَّتِی أَقَلَّ مِنْ ثَلَاثٍ الْجَمَالِ وَ الصَّوْتِ الْحَسَنِ وَ الْحِفْظِ
و نیز فرمود: علیه السلام که رسول خدا (ص( فرموده : بامت من کمتر از سه چیز داده نشده : زیبائى، آواز خوش، حافظه.
(اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 7)
8- عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ یُونُسَ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ مُسْکَانَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص إِنَّ مِنْ أَجْمَلِ الْجَمَالِ الشَّعْرَ الْحَسَنَ وَ نَغْمَهَ الصَّوْتِ الْحَسَنِ
و نیز فرمود: علیه السلام که رسول خدا (ص) فرموده : از جمله زیباترین زیبائیها موى زیبا و نغمه آواز خوش است. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 8)
9- عَنْهُ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَعْبَدٍ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَبْدِ الله بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص لِکُلِّ شَیْءٍ حِلْیَهٌ وَ حِلْیَهُ الْقُرْآنِ الصَّوْتُ الْحَسَنُ
و نیز فرمود علیه السلام : که رسول خدا (ص) فرموده است : هر چیزى زینتى دارد و زینت قرآن آواز خوش است .
(اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 9)
10- عِدَّهٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُوسَى بْنِ عُمَرَ الصَّیْقَلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنِ السَّکُونِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِسْمَاعِیلَ الْمِیثَمِیِّ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ مَا بَعَثَ الله عَزَّوَجَلَّ نَبِیّاً إِلَّا حَسَنَ الصَّوْتِ
مردى از امام صادق علیه السلام حدیث کند که فرمود: خداوند هیچ پیمبرى را مبعوث نفرموده جز اینکه خوش آواز باشد. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 10)
11- سَهْلُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ عُقْبَهَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ الله ع قَالَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ ص أَحْسَنَ النَّاسِ صَوْتاً بِالْقُرْآنِ وَ کَانَ السَّقَّاءُونَ یَمُرُّونَ فَیَقِفُونَ بِبَابِهِ یَسْمَعُونَ قِرَاءَتَهُ وَ کَانَ أَبُو جَعْفَرٍ ع أَحْسَنَ النَّاسِ صَوْتاً
و نیز فرمود علیه السلام که على بن الحسین علیهما السلام خوش آوازترین مردم بود در خواندن قرآن و سقاها می گذشتند بدر خانه اش می ایستادند و قرآن خواندن او را گوش می دادند، و حضرت باقر علیه السلام نیز خوش آوازترین مردمان بود. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 1)
12- حُمَیْدُ بْنُ زِیَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَسَدِیِّ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِیثَمِیِّ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ الله ع یُکْرَهُ أَنْ یُقْرَأَ قُلْ هُوَ الله أَحَدٌ بِنَفَسٍ وَاحِدٍ
حضرت صادق (ع) فرمود: مکروه است که قل هو الله احد بیک نفس خوانده شود. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 420 روایه : 12)13- عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَهَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ ع إِذَا قَرَأْتُ الْقُرْآنَ فَرَفَعْتُ بِهِ صَوْتِی جَاءَنِی الشَّیْطَانُ فَقَالَ إِنَّمَا تُرَائِی بِهَذَا أَهْلَکَ وَ النَّاسَ قَالَ یَا أَبَا مُحَمَّدٍ اقْرَأْ قِرَاءَهً مَا بَیْنَ الْقِرَاءَتَیْنِ تُسْمِعُ أَهْلَکَ وَ رَجِّعْ بِالْقُرْآنِ صَوْتَکَ فَإِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ یُحِبُّ الصَّوْتَ الْحَسَنَ یُرَجَّعُ فِیهِ تَرْجِیعاً
ابو بصیر گوید: بحضرت باقر علیه السلام عرضکردم : هرگاه قرآن را با صداى بلند می خوانم شیطان نزدم آید و گوید: تا با اینکار بخانواده خودت و مردم خود نمائى (و ریا)می کنى ؟ فرمود: اى ابا محمد با صوت (و آواز) متوسطى بخوان که خانواده ات بشنوند، و آوازت را در خواندن قرآن در گلو بچرخان زیرا خداى عزوجل آواز خوش را که در گلو چرخانده شود دوست دارد. (اصول کافى جلد 4 صفحه : 421 روایه : 13)