ملاک شناخت مکاشفات رحمانی از مکاشفات شیطانی

آیا راهی برای شناخت «مکاشفات رحمانی» از «مکاشفات شیطانی» و «واقعیت» از «پندار» وجود دارد یا نه؟

سه نشانه عمده برای شناخت «مکاشفات رحمانی» وجود دارد. 1- مکاشفات رحمانى هم یقینی اند و هم همراه با سطح بسیار والایى از ایمان، در حالى که مکاشفات شیطانى فاقد آن می باشد. 2- مکاشفات رحمانی، همراه و هماهنگ با کتاب و سنّت است، اما مکاشفات شیطانی چنین نیست. 3- محتواى مکاشفات رحمانی کاملا با عقل سازگار است، در حالی که مکاشفات شیطانی سراسر اوهام بلندپروازانه و بی اساس است.

سه نشانه عمده برای شناخت «مکاشفات رحمانی» از «مکاشفات شیطانی» وجود دارد که اجمالا فرق این دو را با آن می توان شناخت:
1- مکاشفات رحمانى علاوه بر یقینى و قطعى بودن همیشه همراه با سطح بسیار والایى از ایمانو یقین و معرفت و اخلاص و توحیدو عمل صالح است، در حالى که مکاشفات شیطانى و خیال پردازى ها فاقد آن می باشد. بنابراین اگر این گونه مطالب از غیر واجدین این صفات دیده یا شنیده شود به هیچ وجه قابل اعتبار نیست.
در روایتى که از پیغمبر اکرم(صلى اللهعلیه وآله) آمده است که می فرمود: «علم نورى است که خداوند در قلب هرکس که دوست دارد می افکند، درهاى قلب او گشوده می شود و غیب را می بیند، سینه او گشاده می گردد و مشکلات و آزمون ها را متحمّل می شود. گفته شد: اى رسول خدا! آیا این امر نشانه اى دارد؟ فرمود: [آرى نشانه اش] بى اعتنایى به سراى فریبنده و توجّه به سراى جاویدان و آمادگى براى مرگ [از طریق ایمانو عمل صالح] قبل از نزول آن است».(1)
2- دیگر این که مکاشفات حقیقى همواره هماهنگ با کتاب و سنّت است و در مسیر آیات الهى و سخنان قطعى پیشوایان معصوم می باشد؛ هرگز سر سوزنى از جاده اطاعت الهى خارج نیست و کمترین آلودگى با عصیان و گناهندارد.
3- محتواى مکاشفات رحمانى کاملا با عقل سازگار است و از بلند پروازى هاى نامعقول و خیال بافى برکنار می باشد. آن کس که می گوید: «رافضى ها (شیعه ها) را در حال مکاشفه به صورت خوک دیدم»، در واقع صورت خویش را در آیینه درونش دیده، و آن کس که می گوید: «هنگامی که به خدارسیدم خانه کعبه را دیدم که بر گرد وجود من می چرخد»، گرفتار سرگیجه بوده است؛ چنین کسى خود را از طواف خانه خدابى نیاز و آن را مادون شان خود می پندارد. در حالى که پیامبر بزرگ اسلام(صلى اللهعلیه وآله) در آخرین سال عمرش به حجه الوداعرفت، و مراسم حجو طواف خانه خدارا انجام داد.
به همین دلیل است که این گونه مکاشفات را پندارهاى بى اساس و یا القائات شیطانى باید شمرد.
ضمن اینکه باید توجّه داشته باشیم، کشف و شهود یک منبع معرفت عمومی مانند عقل و حس و تاریخ نیست؛ بلکه منبعى است خصوصى و داراى شرایطى بسیار سنگین.(2)
پی نوشت: (1). تفسیر الصراط المستقیم، بروجردى، سید حسین، موسسه انصاریان، قم، 1416 قمری، چاپ اول، ج 1، ص 426، (فی أقسام الوحی…) .
(2). گرد آوری از کتاب: پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386 شمسی، چاپ: نهم، ج 1، ص 285.