ترجمه سوره رعد – مکارم شیرازی

به نام خداوند بخشنده بخشایشگر

المر، اینها آیات کتاب (آسمانى) است; و آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، حق است; ولى بیشتر مردم ایمان نمى‏آورند! (۱)

خدا همان کسى است که آسمانها را، بدون ستونهایى که براى شما دیدنى باشد، برافراشت، سپس بر عرش استیلا یافت (و زمام تدبیر جهان را در کف قدرت گرفت); و خورشید و ماه را مسخر ساخت، که هر کدام تا زمان معینى حرکت دارند! کارها را او تدبیر مى‏کند; آیات را (براى شما) تشریح مى‏نماید; شاید به لقاى پروردگارتان یقین پیدا کنید! (۲)

و او کسى است که زمین را گسترد; و در آن کوه‏ها و نهرهایى قرار داد; و در آن از تمام میوه‏ها دو جفت آفرید; (پرده سیاه) شب را بر روز مى‏پوشاند; در اینها آیاتى است براى گروهى که تفکر مى‏کنند! (۳)

و در روى زمین، قطعاتى در کنار هم قرار دارد که با هم متفاوتند; و (نیز) باغهایى از انگور و زراعت و نخلها، (و درختان میوه گوناگون) که گاه بر یک پایه مى‏رویند و گاه بر دو پایه; (و عجیب‏تر آنکه) همه آنها از یک آب سیراب مى‏شوند! و با این حال، بعضى از آنها را از جهت میوه بر دیگرى برترى مى‏دهیم; در اینها نشانه‏هایى است براى گروهى که عقل خویش را به کار مى‏گیرند! (۴)

و اگر (از چیزى) تعجب مى‏کنى، عجیب گفتار آنهاست که مى‏گویند: «آیا هنگامى که ما خاک شدیم، (بار دیگر زنده مى‏شویم و) به خلقت جدیدى بازمى‏گردیم؟!» آنها کسانى هستند که به پروردگارشان کافر شده‏اند; و آنان غل و زنجیرها در گردنشان است; و آنها اهل دوزخند، و جاودانه در آن خواهند ماند! (۵)

آنها پیش از حسنه (و رحمت)، از تو تقاضاى شتاب در سیئه (و عذاب) مى‏کنند; با اینکه پیش از آنها بلاهاى عبرت انگیز نازل شده است! و پروردگار تو نسبت به مردم -با اینکه ظلم مى‏کنند- داراى مغفرت است; و (در عین حال،) پروردگارت داراى عذاب شدید است! (۶)

کسانى که کافر شدند مى‏گویند: «چرا آیه (و معجزه‏اى) از پروردگارش بر او نازل نشده؟!» تو فقط بیم دهنده‏اى! و براى هر گروهى هدایت کننده‏اى است (;و اینها همه بهانه است، نه براى جستجوى حقیقت)! (۷)

خدا از جنین‏هایى که هر (انسان یا حیوان) ماده‏اى حمل مى‏کند آگاه است; و نیز از آنچه رحمها کم مى‏کنند (و پیش از موعد مقرر مى‏زایند)، و هم از آنچه افزون مى‏کنند (و بعد از موقع میزایند); و هر چیز نزد او مقدار معینى دارد. (۸)

او از غیب و شهود آگاه، وبزرگ و متعالى است! (۹)

براى او یکسان است کسانى از شما که پنهانى سخن بگویند، یا آن را آشکار سازند; و کسانى که شبانگاه مخفیانه حرکت مى‏کنند، یا در روشنایى روز. (۱۰)

براى انسان، مامورانى است که پى در پى، از پیش رو، و از پشت سرش او را از فرمان خدا ( حوادث غیر حتمى) حفظ مى‏کنند; (اما) خداوند سرنوشت هیچ قوم (و ملتى) را تغییر نمى‏دهد مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است تغییر دهند! و هنگامى که خدا اراده سوئى به قومى (بخاطر اعمالشان) کند، هیچ چیز مانع آن نخواهد شد; و جز خدا، سرپرستى نخواهند داشت! (۱۱)

او کسى است که برق را به شما نشان مى‏دهد، که هم مایه ترس است و هم مایه امید; و ابرهاى سنگین‏بار ایجاد مى‏کند! (۱۲)

و رعد، تسبیح و حمد او مى‏گوید; و (نیز) فرشتگان از ترس او! و صاعقه‏ها را مى‏فرستد; و هر کس را بخواهد گرفتار آن مى‏سازد، (در حالى که آنها با مشاهده این همه آیات الهى، باز هم) درباره خدا به مجادله مشغولند! و او قدرتى بى‏انتها (و مجازاتى دردناک) دارد! (۱۳)

دعوت حق از آن اوست! و کسانى را که (مشرکان) غیر از خدا مى‏خوانند، (هرگز) به دعوت آنها پاسـخ نمى‏گویند! آنها همچون کسى هستند که کفهاى (دست) خود را به سوى آب مى‏گشاید تا آب به دهانش برسد، و هرگز نخواهد رسید! و دعاى کافران، جز در ضلال (و گمراهى) نیست! (۱۴)

تمام کسانى که در آسمانها و زمین هستند -از روى اطاعت یا اکراه- و همچنین سایه‏هایشان، هر صبح و عصر براى خدا سجده مى‏کنند. (۱۵)

بگو: «چه کسى پروردگار آسمانها و زمین است؟» بگو: «الله!» (سپس) بگو: «آیا اولیا (و خدایانى) غیر از او براى خود برگزیده‏اید که (حتى) مالک سود و زیان خود نیستند (تا چه رسد به شما؟!); س‏ذللّه بگو: «آیا نابینا و بینا یکسانند؟! یا ظلمتها و نور برابرند؟! آیا آنها همتایانى براى خدا قرار دادند بخاطر اینکه آنان همانند خدا آفرینشى داشتند، و این آفرینشها بر آنها مشتبه شده است؟!» بگو: «خدا خالق همه چیز است; و اوست یکتا و پیروز!» (۱۶)

خداوند از آسمان آبى فرستاد; و از هر دره و رودخانه‏اى به اندازه آنها سیلابى جارى شد; سپس سیل بر روى خود کفى حمل کرد; و از آنچه (در کوره‏ها،) براى به دست آوردن زینت آلات یا وسایل زندگى، آتش روى آن روشن مى‏کنند نیز کفهایى مانند آن به وجود مى‏آید -خداوند، حق و باطل را چنین مثل مى‏زند!- اما کفها به بیرون پرتاب مى‏شوند، ولى‏آنچه به مردم سود مى‏رساند ( آب یا فلز خالص ) در زمین مى‏ماند; خداوند اینچنین مثال مى‏زند! (۱۷)

براى آنها که دعوت پروردگارشان را اجابت کردند، (سرانجام و) نتیجه نیکوتر است; و کسانى که دعوت او را اجابت نکردند، (آنچنان در وحشت عذاب الهى فرو مى‏روند، که) اگر تمام آنچه روى زمین است، و همانندش، از آن آنها باشد، همه را براى رهایى از عذاب مى‏دهند! (ولى از آنها پذیرفته نخواهد شد!)براى آنها حساب بدى است; و جایگاهشان جهنم، و چه بد جایگاهى است! (۱۸)

آیا کسى که مى‏داند آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده حق است، همانند کسى است که نابیناست؟! تنها صاحبان اندیشه متذکر مى‏شوند… (۱۹)

آنها که به عهد الهى وفا مى‏کنند، و پیمان را نمى‏شکنند… (۲۰)

و آنها که پیوندهایى را که خدا دستور به برقرارى آن داده، برقرار میدارند; و از پروردگارشان مى‏ترسند; و از بدى حساب (روز قیامت) بیم دارند… (۲۱)

و آنها که بخاطر ذات (پاک) پروردگارشان شکیبایى مى‏کنند; و نماز را برپا مى‏دارند; و از آنچه به آنها روزى داده‏ایم، در پنهان و آشکار، انفاق مى‏کنند; و با حسنات، سیئات را از میان مى‏برند; پایان نیک سراى دیگر،از آن آنهاست… (۲۲)

(همان) باغهاى جاویدان بهشتى که وارد آن مى‏شوند; و همچنین پدران و همسران و فرزندان صالح آنها; و فرشتگان از هر درى بر آنان وارد مى‏گردند… (۲۳)

(و به آنان مى‏گویند:) سلام بر شما بخاطر صبر و استقامتتان! چه نیکوست سرانجام آن سرا(ى جاویدان)! (۲۴)

آنها که عهد الهى را پس از محکم کردن مى‏شکنند، و پیوندهایى را که خدا دستور به برقرارى آن داده قطع مى‏کنند، و در روى زمین فساد مى‏نمایند، لعنت براى آنهاست; و بدى (و مجازات) سراى آخرت! (۲۵)

خدا روزى را براى هر کس بخواهد (و شایسته بداند) وسیع، براى هر کس بخواهد (و مصلحت بداند،) تنگ قرارمى‏دهد; ولى آنها ( کافران) به زندگى دنیا، شاد (و خوشحال) شدند; در حالى که زندگى دنیا در برابر آخرت، متاع ناچیزى است! (۲۶)

کسانى که کافر شدند مى‏گویند: «چرا آیه (و معجزه)اى از پروردگارش بر او نازل نشده است؟! س‏ذللّه بگو: «خداوند هر کس را بخواهد گمراه، و هر کس را که بازگردد، به سوى خودش هدایت مى‏کند! (کمبودى در معجزه‏ها نیست; لجاجت آنها مانع است!)» (۲۷)

آنها کسانى هستند که ایمان آورده‏اند، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است; آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مى‏یابد! (۲۸)

آنها که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، پاکیزه‏ترین (زندگى)نصیبشان است; و بهترین سرانجامها! (۲۹)

همان گونه (که پیامبران پیشین را مبعوث کردیم،) تو را به میان امتى فرستادیم که پیش از آنها امتهاى دیگرى آمدند و رفتند، تا آنچه را به تو وحى نموده‏ایم بر آنان بخوانى، در حالى که به رحمان ( خداوندى که رحمتش همگان را فراگرفته) کفر مى‏ورزند; بگو: «او پروردگار من است! معبودى جز او نیست! بر او توکل کردم; و بازگشتم بسوى اوست!» (۳۰)

اگر بوسیل; قرآن، کوه‏ها به حرکت درآیند یا زمینها قطعه قطعه شوند، یا بوسیل; آن با مردگان سخن گفته شود، (باز هم ایمان نخواهند آورد!) ولى همه کارها در اختیار خداست! آیا آنها که ایمان آورده‏اند نمى‏دانند که اگر خدا بخواهد همه مردم را (به اجبار) هدایت مى‏کند (اما هدایت اجبارى سودى ندارد)! و پیوسته بلاهاى کوبنده‏اى بر کافران بخاطر اعمالشان وارد مى‏شود، و یا بنزدیکى خانه آنها فرود مى‏آید، تا وعده (نهایى) خدا فرا رسد; به یقین خداوند در وعد; خود تخلف نمى‏کند! (۳۱)

(تنها تو را استهزا نکردند،) پیامبران پیش از تورا نیز مورد استهزا قرار دادند; من به کافران مهلت دادم; سپس آنها را گرفتم; دیدى مجازات من چگونه بود؟! (۳۲)

آیا کسى که بالاى سر همه ایستاده، (و حافظ و نگهبان و مراقب همه است،) و اعمال همه را مى‏بییند (،همچون کسى است که هیچ یک از این صفات را ندارد)؟! آنان براى خدا همتایانى قرار دادند; بگو: «آنها را نام ببرید! آیا چیزى را به او خبر مى‏دهید که از وجود آن در روى زمین بى‏خبر است، یا سخنان ظاهرى (و تو خالى) مى‏گویید؟!» (نه، شریکى براى خدا وجود ندارد;) بلکه در نظر کافران، دروغهایشان زینت داده شده، (و بر اثر ناپاکى درون، چنین مى‏پندارند که واقعیتى دارد;) و آنها از راه (خدا) بازداشته شده‏اند; و هر کس را خدا گمراه کند، راهنمایى براى او وجود نخواهد داشت! (۳۳)

در دنیا، براى آنها عذابى (دردناک) است; و عذاب آخرت سخت‏تر است; و در برابر (عذاب) خدا، هیچ کس نمى‏تواند آنها را نگه دارد! (۳۴)

توصیف بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده، (این است که) نهرهاى آب از زیر درختانش جارى است، میوه آن همیشگى، و سایه‏اش دائمى است; این سرانجام کسانى است که پرهیزگارى پیشه کردند; و سرانجام کافران، آتش است! (۳۵)

کسانى که کتاب آسمانى به آنان داده‏ایم، از آنچه بر تو نازل شده، خوشحالند; و بعضى از احزاب (و گروه‏ها)، قسمتى از آن را انکار مى‏کنند; بگو: «من مامورم که «الله‏» را بپرستم; و شریکى براى او قائل نشوم! به سوى او دعوت مى‏کنم; و بازگشت من بسوى اوست!» (۳۶)

همان‏گونه (که به پیامبران پیشین کتاب آسمانى دادیم،) بر تو نیز این (قرآن) را بعنوان فرمان روشن و صریحى نازل کردیم; و اگر از هوسهاى آنان -بعد از آنکه آگاهى براى تو آمده- پیروى کنى، هیچ کس در برابر خدا، از تو حمایت و جلوگیرى نخواهد کرد. (۳۷)

ما پیش از تو (نیز) رسولانى فرستادیم; و براى آنها همسران و فرزندانى قرار دادیم; و هیچ رسولى نمى‏توانست ا(ز پیش خود) معجزه‏اى بیاورد، مگر بفرمان خدا! هر زمانى نوشته‏اى دارد (و براى هر کارى، موعدى مقرر است)! (۳۸)

خداوند هر چه را بخواهد محو، و هر چه را بخواهد اثبات مى‏کند; و «ام الکتاب‏» ( لوح محفوظ) نزد اوست! (۳۹)

و اگر پاره‏اى از مجازاتها را که به آنها وعده مى‏دهیم به تو نشان دهیم، یا (پیش از فرا رسیدن این مجازاتها) تو را بمیرانیم، در هر حال تو فقط مامور ابلاغ هستى; و حساب (آنها) برماست. (۴۰)

« آیا ندیدند که ما پیوسته به سراغ زمین مى‏آییم و از اطراف (و جوانب) آن کم مى‏کنیم؟! (و جامعه‏ها، تمدنها، و دانشمندان تدریجا از میان مى‏روند.) و خداوند حکومت مى‏کند; و هیچ کس را یاراى جلوگیرى یا رد احکام او نیست; و او سریع الحساب است! (۴۱)

پیش از آنان نیز کسانى طرحها و نقشه‏ها کشیدند; ولى تمام طرحها و نقشه‏ها از آن خداست! او از کار هر کس آگاه است; و بزودى کفار مى‏دانند سرانجام (نیک و بد) در سراى دیگر از آن کیست! (۴۲)

آنها که کافر شدند مى‏گویند: «تو پیامبر نیستى!» بگو: «کافى است که خداوند، و کسى که علم کتاب (و آگاهى بر قرآن) نزد اوست، میان من و شما گواه باشند!» (۴۳)