آیا همه مادران به بهشت می روند؟ درباره این که بهشت زیر پاى مادران است توضیح دهید.
این پرسش که «آیا همه مادران به بهشت می روند» مثل آن است که بپرسیم: آیا همه انسان ها به بهشت می روند؟ همان طور که اگر انسان ها شرایط و شایستگى ورود به بهشت را داشته باشند به بهشت خواهند رفت، مادران نیز که جزئى از مجموعه انسان ها هستند چنینند، جز آن که مادران از نظر اسلام به سبب مقام والایشان، از جایگاه و ارزش ویژه اى برخوردارند. در حدیثى که ذکر کردید، پیامبر گرامی(ص) می فرماید: اَلْجَنَّهُ تَحْتَ أَقْدامِ الأُمَّهاتِ؛[68] بهشت زیر پاى مادران است. همان طور که اگر کسى پایش را بر سکّه یا کلید گنجى گذاشته باشد تا پایش را بر ندارد نمی تواند به آن سکّه یا گنج برسد براى رسیدن به بهشت، علاوه بر شرایط دیگر [مثل ایمان و عمل شایسته]به دست آوردنِ دل مادر لازم است، گرچه خداوند در آیه 14 سوره لقمان در مورد پدر و مادر؛ هر دو به فرزند سفارش می کند: (وَ وَصَّینَا الاِْنسَـنَ بِوَ لِدَیه …. أَنِ اشْکُرْ لِى وَ لِوَ لِدَیکَ)؛ ما، انسان را به پدر و مادر سفارش کردیم …. که شکرگزار من و پدر و مادرت باش. امّا درباره مادر می فرماید: (حَمَلَتْهُ أُمُّهُو وَهْنًا عَلَى وَهْن وَ فِصَــلُهُو فِى عَامَین)؛ مادرش او را با ناتوانى روى ناتوانى حمل کرد. [ به هنگام باردارى هر روز رنج و ناراحتى تازه اى را متحمل می شد] و دوران شیرخوارگى او در دو سال پایان می یابد. گرچه پدر نیز به پاى انسان رنج فراوان می کشد، امّا مادر به جهت آن که نُه ماه فرزند را با سختى و ناتوانى حمل می کندو دو سال او را از شیره جانش شیر می دهد، شایسته ارج و احترام و تکریم بیشتر از سوى فرزند است. پیامبر(ص) نیز با توجه به اهمیت تکریم مادر فرمود: بهشت زیر پاى مادران است و در نتیجه یکى از شرایط رسیدن به بهشت جلب خشنودى مادران است، ولى بهشت زیر پاى مادران بودن با بهشتى بودن مادران ملازم نیست.
—————
[68] میرزا حسین نورى، مستدرک الوسائل، ج 15، ص 181.