واژگان غیر عربى در قرآن را بیان کنید.

واژگان غیر عربى در قرآن را بیان کنید.

برخى از واژه هاى قرآن، به گفته برخى از دانشمندان به زبان هاى حبشى، فارسى، رومی، هندى، سریانى، عبرانى، نبطى، قبطى، ترکى است. به این واژه ها، «واژه هاى دخیل» می گویند.
الف) زبان حبشى:
1. شَطر (بقره، 144 و 149 و150)؛ 2. جِبت (نساء، 51)؛ 3. حوبا (نساء، 3)؛ 4. متّکأ (یوسف، 31)؛ 5 . طوبى (رعد، 29)؛ 6 . سکرا (نحل، 67)؛ 7. طه (طه، 1)؛ 8 . السّجل (انبیا، 104)؛ 9. مشکواه (نور، 35)؛ 10. عَرِم (سبأ، 16)؛ 11. مِنْسَأَته (سبأ، 14)؛ 12. یس (یس، 1)؛ 13. کفْلَیْن (حدید، 28)؛ 14. ناشئه (مزّمّل، 6)؛ 15. مُنْفَطِر (مزّمّل، 18)؛ 16. قَسوَرَه (مدثر، 51)؛ 17. یحور (انشقاق، 14)؛ 18. سینین (تین، 2)؛ 19. الأَرَائک (کهف، 31/ یس، 56/ انسان، 13/ مطفّفین، 23 و 25)؛ 20. درّى (نور، 35)؛ 21. غِیضَ (هود، 44).

ب) لغت فارسى:
1. إستَبْرَق (کهف، 31/ دخان، 53/ رحمان، 54/ انسان، 21)؛ 2. سِجّیل (هود، 82/ حجر، 74/ فیل،4) 4. مَقالِید (زمر، 62/ شورا، 12)؛ 5 . أباریق (واقعه، 18)؛ 6 . بِیَع (حج، 40)؛ 7. تَنُّور (هود، 40/ مؤمنون، 27)؛ 8 . جَهَنَّم (77مرتبه در قرآن آمده است)؛ 9. دِینَار (آل عمران، 57)؛ 10. الرَّسّ (فرقان، 38)؛ 11. الرُّوْم (روم، 2)؛ 12. زَنْجَبِیل (انسان، 17)؛ 13. سِجِّین (مطفّفین، 7 ـ 8)؛ 14. سرادق (کهف، 29)؛ 15. سَقَر (قمر، 48/ مدثر، 26و27و42)؛ 16. سَلسَبِیل (انسان، 18)؛ 17. سُنْدُس (کهف، 31؛ دخان، 53 ؛ انسان، 21)؛ 18. قِرطاس (انعام، 7و91)؛ 19. أقْفال (محمّد(ص)، 24)؛ 20. کَافُور (انسان، 5)؛ 21. کَنْز (هود، 12/ کهف، 82/ فرقان، 8)؛ 22. مَجُوس (حج، 17)؛ 23. یَاقُوت (رحمان، 58)؛ 24. مَرْجان (رحمان، 22 و 58)؛ 25. مِسْک (مطفّفین، 26)؛ 26. وَرْدَه (رحمان، 37)؛ 27. هُود (بقره، 111 و135و140)؛ 28. یَهُود (بقره، 113و120/ مائده، 18و51و64و82/ توبه، 30/ آل عمران، 67).

ج) لغت رومی: 1. صرْهنّ (بقره، 210)؛ 2. فِرْدَوْس (کهف، 107)؛ 3. قِسْط (نساء، 47)؛ 4. قسطاس (اسراء، 35)؛ 5 . الرَّقِیم (کهف، 9)؛ 6 . الصِّرَاط (فاتحه، 6)؛ 7. قِنطَار (نساء، 20)؛ 8 . عَدْن (توبه، 72).

د) لغت هندى: 1. إبْلِعى (هود، 44)؛ 2. طُوبى (رعد، 29)؛ 3. سُنْدس (کهف، 31).

هـ ) لغت سریانى: 1. سَرِیًّا (مریم، 24)؛ 2. طه (طه، 1)؛ 3. عَدْن (توبه، 72)؛ 4. فِردَوس (کهف، 107)؛ 5 . طور (طور، 1)؛ 6 . هَوْنا (فرقان، 63)؛ 7. هَیْتَ (یوسف، 23)؛ 9.؛ 10. رِبِّیُّون (آل عمران، 146)؛ 11. رَهْوًا (دخان، 24)؛ 12. سُجَّدًا (بقره، 58)؛ 13. قَیُّوم (بقره، 255)؛ 14. أَسْفار (جمعه، 5)؛ 15. قُمَّل (اعراف، 133)؛ 16. الیَمّ (طه، 39)؛ 17. شَهرًا (بقره، 185)؛ 18. صلوات (حج، 40)؛ 19. أزَر (انعام، 74)؛ 20. قِنْطَار (آل عمران، 75).

و) عبرانى: 1. کَفَّرَ (محمد، 22)؛ 2. هَوْنًا (فرقان، 63)؛ 3. أخْلَدَ (اعراف، 176)؛ 5 . مَرْقُومٌ (مطففین، 9)؛ 6 . رَمْزا (آل عمران، 41)؛ 7. فُوم (بقره، 61)؛ 9. طُوَى (طه، 12)؛ 10. الیمّ (طه، 39)؛ 11. الرَّحمان؛ 12. الألیم (بقره، 10)؛ 13. بَعِیر (یوسف، 65)؛ 14. دَرَسْتَ (انعام، 105)؛ 15. حِطَّه (بقره، 65)؛ 16. الأَسْبَاطَ (بقره، 136)؛ 17. رَاعِنا (بقره، 104)؛ 18. لِینَه (حشر، 15)؛ 19. قَسِیَّه (مائده، 13)؛ 20. قِسِّیسِین (مائده، 12).

ز) نبطى: 1. سَیْنَا (مؤمنون، 20)؛ 2. أسْفَارًا (جمعه، 25)؛ 3. الحَوَاریُّونَ (آل عمران، 25)؛ 4. الأکواب (زخرف، 71)؛ 5 . تَتْبِیرَا (اسراء، 7)؛ 6 . سَرِیًّا (مریم، 24)؛ 8 . طه (طه، 1)؛ 10. مَلَکوُت (انعام، 75)؛ 11. هَیْتَ (یوسف، 23)؛ 12. الاّ (توبه، 8)؛ 13. رَهْوَا (دخان، 24)؛ 14. وَرَاءهُم (مؤمنون، 100)؛ 15. وَزَر (قیامت، 11)؛ 16. قِطَّنَا (ص، 16)؛ 17. إصرى (آل عمران، 81)؛ 18. کَفِّر (آل عمران، 83)؛ 20. کِفْلَیْن (حدید، 28)؛ 21. الیَمّ (اعراف، 136)؛

ح) قِبْطى: 1. مُتَّکا (یوسف، 31)؛ 2. لاتَ (ص، 3)؛ 3. مُزْجاه (یوسف، 88)؛ 4. بَطائن (الرحمن، 55).

ط) ترکى: غَسّاق (ص، 57)؛
البته باید توجّه داشت که اظهار نظر درباره برخى از این واژه ها، اختلافى است؛ یعنى، بعضى آنها را معرب ندانسته و می گویند: از ابتدا، عربى بوده و بعضى آنها را معرب دانسته، ولى از زبان دیگرى می دانند!162
—————
162. ر.ک: سیوطى، المهذّب فیما وقع فى القرآن من المعرّب؛ همو، الاتقان فى علوم القرآن، نوع 38، ص 427 ـ 444؛ آرتور جفرى، ترجمه فریدون بدره اى، واژه هاى دخیل در قرآن.