چرا خود پیامبراکرم(ص) قرآن را نمی نوشتند؟ با این که خود در احادیث مختلف تأکید به نوشتن قرآن و علوم و روایات می کردند؟
تمام قرآن، به امر پیامبراکرم(ص) به دست کاتبان وحى نوشته شده است؛ لذا احادیثى که بر نگارش علوم تأکید دارند، با اقدام پیامبراکرم(ص) در ننوشتن احادیث و قرآن به دست مبارک خودشان منافاتى ندارد. شیوه آموزش و تربیت پیامبراکرم(ص) با خواندن آیات قرآن از حفظ و تعلیم حلال و حرام و دادن تعلیمات عالى اسلام و اندرزها و نصایح بوده است؛ ولى بر اساس سلسله اى مصالح مهم، پیامبر(ص) از به کار بردن قلم اجتناب میورزید؛ زیرا اگر او مانند دیگران می خواند و می نوشت، مخالفان نبوت او، آن را دستاویز قرار داده، چنین وانمود می کردند که آیین توحید او و شرایع و احکام وى زاییده افکار دیگران و نتیجه مطالعات و بررسى هاى مکتب هاى پیشینیان است و با جهان وحى و خداوند ارتباطى ندارد. قرآن این حقیقت را با روشن ترین عبارت بیان کرده و می فرماید: (وَ مَا کُنتَ تَتْلُواْ مِن قَبْلِهِ مِن کِتَـب وَ لاَ تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ …)138 پیش از نزول قرآن، کتابى نمی خواندى و چیزى نمی نوشتى [زیرا] در غیر این صورت، کافران در آیین تو تردید می کردند139.
از این رو مصلحت اقتضا می کرد که پیامبر(ص) خود ننویسد و نخواند؛ اگر چه بر خواندن و نوشتن توانایى داشته باشد.
—————
138. عنکبوت، آیه 48.
139. ر.ک: المیزان، ج 16، ص 138؛ جعفر سبحانى، پرسش ها و پاسخ هاى مذهبى، ج 1، ص 145 ـ 158.