گرچه مذهب شیعی منحصر به «امامیه اثنی عشریه» نیست و شعب و فرق دیگری مانند«زیدیه» که تنها به چهار امام عقیده دارند، و اسماعیلیه که «هفت امامی» هستند و بعضی دیگر وجود دارند، ولی بیشک معروفترین و مشهورترین آنها شیعیان دوازده امامی هستند که قسمت مهمی از مسلمانان را در سراسر جهان تشکیل میدهند. بعضی از کشورها مانند ایران و عراق و بحرین اکثریت قاطع دارند، و در بعضی دیگر گروه عظیمی را تشکیل میدهند مانند غالب کشورهای اسلامی .شیعیان دوازده امامی مراکز علمی بزرگی دارند که دهها هزار عالم و طالب علم در آن مشغول به تحقیق و تدریس و فرا گرفتن علوم اسلامی میباشند.دهها هزار کتاب از سوی علمای شیعه درباره عقائد اسلامی و فقه و اصول و تفسیر و حدیث و فلسفه و رجال و درایه و تاریخ اسلام تالیف و چاپ و منتشرشده است .مرحوم محقق عالیقدر «شیخ آقا بزرگ تهرانی» در کتاب «الذریعه الی تصانیف الشیعه» که اخیراً در 26 جلد به چاپ رسید، نام دهها هزار کتاب از کتب علمای شیعه را با ذکر مولفین آنها و شرح کوتاهی درباره هر یک ذکر کرده، روشن میسازد که تا چه مقدار دانشمندان و علمای شیعه به علوم اسلامی خدمت کردند،و چگونه تصانیف بسیار گرانبهایی در همه فنون اسلامی و علوم بشری از خود به یادگار گذاردند.خوب است کسانی که این حقایق را باور ندارند از مراکز علمی تشیع در مناطق مختلف جهان دیدن کنند، طلاب و فضلاء و علمای آنها را که در علوم مختلف اسلامی مهارت بسیار دارند از نزدیک ببینند، و کتابخانههای آنها راکه مملو از کتب علمی این دانشمندان، و همچنین کتب علمی دانشمندان اهل سنت است، مورد بررسی قرار دهند.فقها و متکلمان و مفسران قرآن و نویسندگان زبردست و گویندگان و حافظان قرآن را که بسیار فراوانند از نزدیک ملاحظه کنند.متاسفانه سانسور شدیدی که بر بسیاری از محافل خبری اسلامی و همچنین غالب کتابخانههای معروف کشورهای اسلامی حاکم است، تا کنون اجازه نداده است که محققان بی طرف اهل سنت پیروان مکتب اهل بیت (ع) و علماء و آثار علمی آنها را به روشنی بشناسند.در اینجا کتابخانهها مملو از کتابهای علمای اهل سنت در کنارکتابهای علمای شیعه است و هیچ کس هم خطری از نظر مذهب خود احساس نمیکند، ولی کتابخانههای برادران اهل سنت غالبا شکل دیگری دارد و از دهها هزار اثر معروف علمی شیعه در آنجا چیزی دیده نمیشود، یا فقط مقدار کمی وجود دارد!به هر حال امیدواریم روزی فرا برسد که محققان با بی نظری کامل آنچه را که در بالا گفته شد مورد دقت و بررسی قرار دهند و جمعیت شیعه امامیه را آن چنان که هستند – نه آن چنان که دشمنانشان میگویند یا از بلندگوهای استعمار به گوش میرسد – بشناسند، و به یقین آن روز شاهد بر خوردهای تازهای درجهان اسلام با پیروان این مکتب خواهیم بود، و دنیای اسلام از تفاهم و انسجام بهتری برخوردار خواهد شد.از اصل سخن دور نشویم، در آیات قرآن، اشاراتی به ائمه معصومین اهل بیت (ع) دیده میشود و با کمک روایاتی که در منابع معروف اسلامی در تفسیر این آیات وارد شده، این اشارات روشنتر و آشکارتر میگردد.این آیات متعدد است ودر ذیل تنها به قسمتی از آن اشاره میکنیم: بخشی از این آیات در آغاز بحث از ولایت و امامت علی (ع) گذشت، از جمله :1- آیه انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت (احزاب – 33) به شهادت محتوایش، و همچنین روایاتی که در شرح و تفسیر آن از پیامبر اکرم (ص) در منابع معروف اسلامی آمده است، مفهومش عام است یعنی علاوه بر علی (ع) سایر ائمه معصومین، مخصوصا امام حسن و امام حسین (ع) راکه به نام آنها در این روایات تصریح شده است شامل میشود.2- آیه قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی (شوری – 23) نیز اشاره اجمالی به همه امامان معصوم دارد و در روایات متعددی که از سعید بن جبیر و ابن عباس از پیغمبر اکرم (ص) نقل شده است تصریح شده که منظور از «قربی» در این آیه، علی (ع) و فاطمه (س) و فرزندان آنها است، و در بعضی تصریح به نام امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نیزشده است .برای توضیح بیشتر به «شواهد التنزیل» و سایر منابعی که هنگام شرح این آیه ذکر کردیم، مراجعه فرمائید.(539)3- آیه اطیعوالله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم (نساء 59) نیز همین گونه است، زیرا این آیه مفهوم عامی دارد که هر زمانی را شامل میشود، بنابراین در هر عصر و زمانی باید مصداقی از «اولوالامر» باشد، فردی معصوم و پاک از گناه (چرا که اطاعت مطلق و بی قید و شرط جز در مورد معصومان مشروع نیست).اضافه بر این در بعضی از روایات معروفی که در منابع اهل سنت آمده تصریح به نام امام حسن و حسین (ع) شده است .4- آیه کونوا مع الصادقین (توبه – 119) نیز چنانکه قبلا شرح دادیم، مفهوم عامی دارد که هر عصر وزمان را شامل میشود، و دلیل بر این است که در هر عصر و زمانی صادق معصومی وجود دارد (زیرا دستور به همراهی و تبعیت مطلق و بی قید و شرط، جز در مورد معصومین مفهومی ندارد) به علاوه بعضی از روایات که در شرح این آیه وارد شده است، صادقین را به محمد و اهل بیت محمد (ص) تفسیر کرده است.(540)و از آنجا که این آیات و روایات مربوط به آن، در آغاز این مباحث به طور مشروح آمده است از تکرار آنها خودداری میکنیم و به سراغ آیات فضیلت میرویم .بار دیگر تاکید میکنیم که آیات فضیلت به عنوان آیاتی که دلالت مستقیم بر امامت و ولایت امامان اهل بیت (ع) داشته باشد، مطرح نمیشود، بلکه هدف آن است که روشن شود هر یک از آنها برترین افراد عصر خودبودهاند، و چون در هر عصر و زمانی طبق آیات گذشته باید اولوالامر و امام معصوم باشد، آنها مصداق این معنی بودهاند :539- در شواهد التنزیل، شش روایت به طرق مختلف در این زمینه آورده است (ج 2، ص 130 تا 134).
540- شواهد التنزیل، ج 1، ص 262.پیام قرآن ،جلدنهم ،آیه الله مکارم شیرازی با همکاریجمعیازفضلاء