مَثَانِیَ

ترجمه مَثَانِیَ: به هم مرتبط (ظاهرا مثانی جمع مثنیه – به فتح میم – یعنی اسم مفعول از ماده ثنی باشد که به معنای برگرداندن و تغییر جهت (شکستن) باشد ، همچنانکه در جای دیگر قرآن آمده : یثنون صدورهم و آیات قرآنی را از این رو مثانی نامیده که بعضی مفسر بعضی دیگر است و وضع آن دیگری را روشن می‏کند ، و هر یک به بقیه نظر و انعطاف دارد ، همچنانکه جمله کتابا متشابها مثانی اشاره به این معنا دارد ، برای اینکه هم آن را متشابه خوانده که معنایش شباهت بعضی آیات آن با بعضی دیگر است ، و هم مثانی نامیده . و در کلام رسول خدا (صلی‏الله‏علیه‏وآله‏وسلّم) نیز آمده که در صفت قرآن فرموده : بعضی از آن بعضی دیگر را تصدیق می‏کند . و همچنین از علی (علیه‏السلام) نقل شده که فرموده است : قرآن بعضی آیاتش ناطق به حال بعضی دیگر ، و بعضی از آن شاهد بر بعضی دیگر است . از طرفی ممکن است کلمه مذکور را جمع مثنی به معنی مکرر بگیریم ، که باز کنایه از این می‏شود که بعضی از آیاتش بعضی دیگر را بیان می‏کند)