اهل مدین
پس از عذاب و نابودی کافران مدین که همراه یا شرایط اجتماعی ـ سیاسی و دینی مساعدی بوده است، دوره دیگری در این سرزمین شروع شد. از ساکنان مدین در این برهه با عنوان «اهل مدین» یاد شده و بنا بر ظاهر آیات، پناه بردن موسی علیه السلام به مدین و سکونت چندین ساله وی در آنجا به هنگام پیری و از کارافتادگی شعیب علیه السلام در همین دوره بوده است.(1) بر خلاف دوره نخست که شعیب علیه السلام و پیروانش یا انواع فشارهای اجتماعی رو به رو بوده و به اخراج از خانه و کاشانه خویش تهدید می شده اند، در این دوره، آن حضرت با برخورداری از جایگاه اجتماعی مطلوب، ضمن پناه دادن به موسی علیه السلام، وی را اجیر می کند.(2) برخی مفسران بر این باورند که فریضه حجّ نیز در میان آنان رایج و به نوعی سالشمار آن ها هم بوده است.(3)
__________________
1. طه: 40؛ قصص: 27.
2. اعراف: 88-86.
3. المیزان، ج3، ص351.