معجزه چیست؟
«اعجاز» در لغت، به سه معنا ذکر شده است که عبارتند از: فوت و از دست دادن؛ ناتوان یافتن و ناتوان نمودن.
راغب اصفهانى در مفردات گوید: ریشه و اصل واژه «عجز»، تأخر از شئ و حصول در آخر آن شئ است، ولى در عرف، به معناى قصور و ناتوانى از انجام دادن کار، متداول گردیده است.[1]
معجزه، در اصطلاح عبارت است از کار خارق العاده اى که غیر قابل تعلیم و تعلم بوده، افراد بشر از آوردن آن عاجز باشند، به شرط آن که با ادعاى نبوت یا امامت همراه باشد و آورنده معجزه از دیگران بخواهد که اگر در نبوت [یا امامت]او وخدایى بودن معجزه اش شک دارند، آنها نیز همانند آن را انجام دهند.
بنابراین تعریف، معجزه چند ویژگى دارد:
1. هیچ عامل قوى ترى نمی تواند بر آن چیره شود و مغلوب نیروى قوى تر ـ چه مادى یا ماوراى مادى ـ واقع نمی شود؛
2. قابل تعلیم و تعلم نیست؛
3. کارى خارق عادت است و از توانایى بشر خارج می باشد؛
4. سند حقانیت مدعى نبوت یا امامت است؛
5. همراه با «تحدى» است؛ یعنى با دعوت به معارضه و مقابله به مثل همراه است.[2]
—————
[1] ر.ک: راغب، مفردات، واژه عجز و سیدعلى اکبر قرشى، قاموس قرآن، ج 4، ص 293.
[2] ر.ک: جعفر سبحانى، الالهیات فى الکتاب و السنه، ج 2، ص 64؛ محمد تقى مصباح یزدى، راه و راهنماشناسى، ص 58 ـ 60؛ پیام قرآن، ج 7، ص 276 ـ 277؛ محمد باقر سعیدى روشن، معجزه شناسى و محمد حسن قدردان قراملکى، معجزه در قلمرو عقل و دین.