قرآن به چه معنا است؟

قرآن به چه معنا است؟
درباره لفظ «قرآن» چند معنا گفته شده است:
1. قرآن بر وزن «غُفران»، مصدر و از مادّه (قرأ) گرفته شده؛ به معناى خواندن است (مانند: قرائتُ الکتاب: کتاب را خواندم). در این فرض، قرآن به معناى اسم مفعول (مقروء = مقروٌ: تلاوت شده) به کار رفته است. (نظر عبدالله بن عباس و لحیانى)19
2. قرآن مصدر و از (قرُء=قرى) گرفته شده و به معناى جمع کردن است (مانند: قرأت الماء فى الحوض: آب را در حوض جمع کردم) و این نام، بدین جهت است که قرآن، ثمرات و نتایج کتب آسمانى پیشین را در خود جمع دارد و یا به این دلیل است که سوره ها و آیات، اوامر، نواهى، قصص، و … در آن جمع شده است (نظر قتاده، ابن اثیر و زجاج)20
3. قرآن، از مادّه قرن مشتق شده و به معناى ضمیمه کردن چیزى به چیز دیگر است و چون آیات و سور آن به یک دیگر نزدیک و مقرون به گونه اى خاص به هم مرتبطند، به آن قرآن می گویند. (نظر اشعرى)؛ بنابراین نظریه، قرآن مهموز خوانده نشده، و نون جزء حروف اصلى کلمه است.
4. قرآن مشتق از (قرائن) و قرائن جمع قرینه است؛ چرا که آیات قرآن بعضى قرینه و مؤید بعضى دیگر است و بعضى، برخى دیگر را تفسیر و تصدیق می کند و به هم شباهت دارد. (نظر فرّاء) بنابراین نظریه هم قرآن مهموز خوانده نمی شود و نون جزء حروف اصلى کلمه است21.
—————
19. ابن منظور، لسان العرب، ج 11، ص 79؛ راغب اصفهانى، مفردات الفاظ القرآن، ص 669.
20. علامه شرتونى، اقرب الموارد، ج 2، ص 977؛ مفردات الفاظ القرآن؛ ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ج 5 ، ص 78.
21. عبدالله زرکشى، البرهان فى علوم القرآن، ج 1، ص 278؛ محمود رامیار، تاریخ قرآن، ص 14 ـ 18.