انسان در روز قیامت چگونه زنده می شود؟
قرآن مجید در آیات زیادى، چگونگى زنده شدن انسان در روز قیامت را بیان کرده است که به برخى از آنها اشاره می کنیم:
الف) در آیه 68 سوره زمر می فرماید: (وَ نُفِخَ فِى الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِى السَّموتِ وَ مَنْ فِى الأَرْضِ إلاّ مَنْ شآءَ اللّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِیه أُخْرَى فَإِذاهُمْ قِیامٌ ینْظُرُونَ)؛ و در «صور» دمیده می شود، پس همه کسانى که در آسمان ها و زمینند می میرند، مگر کسانى که خدا بخواهد، سپس بار دیگر در «صور» دمیده می شود، ناگهان همگى به پا می خیزند و در انتظار [حساب و جزا] هستند.
از این آیه و آیات دیگر استفاده می شود که براى مردن و زنده شدن انسان ها، دوبار در «صور» (شیپور)، دمیده می شود: یک بار در پایان دنیا که همه خلایق می میرند و بار دیگر در آستانه رستاخیز که همه مردگان به نواختن آن زنده می شوند.
ب) قرآن کریم می فرماید: (کَما بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ)[22]؛ [بدانید] همان گونه که در آغاز شما را آفرید [بار دیگر در رستاخیز]باز می گردید.
شخصى از پیامبراکرم(ص) پرسید: (مَنْ یحیى العِظمَ وَ هِى رَمیم)[23]؛ چه کسى این استخوان ها را زنده می کند در حالى که پوسیده است؟! خداى متعال به پیامبر فرمود: بگو: همان کسى آن را زنده می کند که نخستین بار آن را آفرید و او به هر مخلوقى داناست؛ … آیا کسى که آسمان ها و زمین را آفرید، نمی تواند همانند آنان[ انسان هاى خاک شده] را بیافریند؟! آرى[ می تواند]، و او آفریدگار داناست[24]؛ چنان که در آیه 27 سوره روم می فرماید: (وَ هُوَ الَّذى یبدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یعیدُهُ وَ هُوَ أَهْوَنُ عَلَیهِ وَ لَهُ الْمَثَل الأَعْلى فى السَّمـوتِ وَ الأَرْضِ وَ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ)؛او کسى است که آفرینش را آغاز می کند، سپس آن را باز می گرداند و این کار براى او آسانتر می باشد.
د) قرآن کریم می فرماید: همان گونه که گیاهان از زمین هاى مرده، پس از نزول باران حیات بخش به حرکت در می آیند، مردگان نیز در قیامت زنده می شوند؛ چنان که در آیه 5 و 6 سوره حج می فرماید: زمین را [در فصل زمستان]خشک و مرده می بینى، امّا هنگامی که آب باران بر آن فرو می فرستیم، به حرکت در می آید و می روید و از هر نوع گیاهان زیبا می رویاند. این به خاطر آن است که [بدانید] خداوند حق است و اوست که مردگان را زنده می کند و بر هر چیزى تواناست. و در آیه 19 سوره روم می فرماید: (یخْرِجُ الْحَىَّ مِنَ الْمَیتِ وَ یخْرِجُ المَیتَ مِنَ الحَىِّ وَ یحْیى الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ کَذلِکَ تُخْرَجُونَ)؛ او زنده را از مرده بیرون می آورد و مرده را از زنده و زمین را پس از مردنش حیات می بخشد و به همین گونه روز قیامت[ از گورها] بیرون آورده می شوید. در آیه 9 از سوره فاطر نیز می فرماید: خداوند کسى است که بادها را فرستاد تا ابرهایى را به حرکت در آورد؛ سپس ما این ابرها را به سوى زمین مرده اى راندیم و به وسیله آن، زمین را پس از مردنش زنده می کنیم، رستاخیز نیز همین گونه است.
ج) خداوند متعال در قرآن مجید ـ چنان که قبلا گذشت ـ صحنه هاى واقعى از چگونگى زنده شدن مردگان را براى ما بیان کرده است؛ مانند: زنده شدن مرغ هاى چهارگانه براى حضرت ابراهیم(ع) و داستان «عزیر» پیامبر که در آیات 259 و 260 سوره بقره آمده است.[25]
—————
[22] اعراف، آیه 29.
[23] یس، آیه 78.
[24] همان، آیه 79 ـ 81 .
[25] ر.ک: ناصر مکارم شیرازى همکاران، پیام قرآن، ج 6، ص 52 ـ 74 و ج 5، ص 143 ـ 223.